موسسه و مرکز تخصصی تمهید قم

1. این سوره با هدف آماده‎سازی پیامبر برای تحمل مطالب سنگین قرآن یا تحمل مأموریت انذار مردم نازل شد و ریاضت هایی را به آن حضرت الزام کرد. شبیه این برنامه تربیتی بر دعوت کنندگان به قرآن و انذار دهندگان مردم در هر زمان لازم است؛ بر ایشان فرض است تا با ریاضت‎های مشروع، ظرفیت روحی خود را بالا برده و دل بریدن از دیگران و توکل بر خدا، شکیبایی را در خود تقویت نمایند.
2. پروردگار متعال در آیه 48 سوره‌ی قلم پیامبر  را بر شکیبایی در امر تبلیغ دین فرمان داد. درسوره مزمل، مجدداً به وی صبر در برابر زخم ‎زبان‎ها را دستور داد؛ از تکرار این دستور می‎توان نتیجه گرفت که برخی توصیه‎ها را با توجه به استمرار مقتضی آن‌ها، باید تکرار کرد.
3. هرچند سوره‎های قلم و مزّمّل خطاب به حضرت محمد …است، با وجود این در برخی موارد که قرآن به دفاع از پیامبر پرداخته و دشمنان وی را تهدید کرده است، خداوند خطاب را به طور مستقیم متوجه دشمنان نموده است؛ این موارد عبارت‌اند از: آیات 36 تا 43 سوره‌ی قلم و آیات 16 تا 19 سوره‌ی مزّمّل. این روش نشان می‎دهد باید اعزام شوندگان بین مردم، مورد حمایت اعزام کنندگان آنها باشند.
4. ریاضت عبادی گفته شده در سوره، روشن می کند هر مرحله از رسالت و امتثال وظیفه دعوت دینی نیاز به تمرینی متناسب و متفاوت با برنامه های گذشته دارد و باید تناسب میان این ریاضت ها و انتظارات از افراد تحت تربیت رعایت شود.